W zależności od rodzaju czynności dokonywanej w Kancelarii Notarialnej, na całkowitą wysokość opłat za akt notarialny, składają się;
Podatki (PCC, podatek od spadków i darowizn, VAT)
Opłaty sądowe
Taksa notarialna
Koszty wypisów
Notariusz jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnej oraz podatku od spadów i darowizn zobowiązany jest do ich obliczenia i pobrania od zobowiązanej strony czynności notarialnej (podatnika). Notariusz również nalicza i pobiera opłaty sądowe oraz należny podatek VAT. Po dokonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu notariusz przekazuje pobrane podatki i w imieniu podatnika, w pełnej wysokości, przekazuje je na rachunek bankowy Urzędu Skarbowego, nie pobierając za to żadnego dodatkowego wynagrodzenia. Analogicznie, pobrane opłaty sądowe notariusz przekazuje na rachunki bankowe właściwych Sądów.
Wysokość podatków, opłat sądowych, wypisów, jak również maksymalnego wynagrodzenia notariusza regulują stosowne akty normatywne.
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
Stawki PCC są zróżnicowane w zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnej i wynoszą od 0,5% do 2% wartości przedmiotu czynności notarialnej lub określone zostały przez ustawodawcę kwotowo. Najczęstszym zdarzeniem skutkującym koniecznością pobrania PCC jest sprzedaż nieruchomości oraz praw do lokali spółdzielczych pochodzących z rynku wtórnego, dla których to stawka podatku wynosi 2% wartości nieruchomości lub tych praw i jest uiszczana przez kupującego. Wartość sprzedawanej nieruchomości czy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu powinna odpowiadać cenom rynkowym w danej okolicy. Wartość ta jest określana samodzielnie przez Strony stające do aktu notarialnego.
Warto mieć na uwadze, że jeżeli wartość przedmiotu czynności nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, jej wartości rynkowej, organ ten wezwie Kupujących do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia oraz poinformuje o ciążącym na nich obowiązku zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę w przypadku określenia lub podwyższenia wartości przedmiotu niniejszej umowy przez Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Inne częste czynności objęte PCC to ustanowienie hipoteki, umowy o dożywocie, czy umowy spółki.
Podatek od spadków i darowizn
Najogólniej mówiąc podatnikami podatku od spadów i darowizn, są osoby fizyczne – obywatele polscy lub osoby mające miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – które nabyły własność rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terenie RP w drodze:
dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego, zasiedzenia
darowizny, polecenia darczyńcy
nieodpłatnego zniesienia współwłasności
zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu
nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Notariusz, jako płatnik podatku od spadków i darowizn, pobiera od Stron czynności podatek od spadków i darowizn dotyczący następujących czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego:
darowizny
działu spadku dokonywanego bez spłat i dopłat
oświadczenia o ustanowieniu nieodpłatnej służebności
zniesienia współwłasności
Pobrany podatek notariusz odprowadza w imieniu strony czynności notarialnej (podatnika) do Urzędu Skarbowego.
VAT
W zakresie dotyczącym czynności notarialnych podatek VAT pobierany jest przez notariusza wyłącznie od taksy notarialnej. Obowiązująca stawka podatku VAT to 23%.
Opłaty sądowe
Jeżeli dla zbywanej nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu prowadzona jest księga wieczysta, z dokonywaną czynnością połączony będzie obowiązek dokonania wpisu w odpowiednim dziale tej księgi, a jeżeli księga nie była do tej pory prowadzona – może powstać konieczność założenia nowej księgi wieczystej. Wysokość opłat sądowych jest stała.
Przykładowe opłaty sądowe:
60,00 zł – założenie nowej księgi wieczyste 200,00 zł – dokonanie wpisu prawa własności
200,00 zł – wpis hipoteki
Ustawodawca przewidział szereg innych opłat sądowych, niż wymienione powyżej. O naliczeniu opłat sądowych oraz ich wysokość notariusz zawsze informuje strony oraz są one również zawsze podane w akcie notarialnym.
Taksa Notarialna
Wynagrodzenie notariusza zależy od rodzaju czynności notarialnej i zostało szczegółowo uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004r. Dz.U. z dnia 29 czerwca 2004r.), przy czym opłaty, o których mowa w rozporządzeniu nie zawierają podatku VAT od wynagrodzenia (23%).
Powołane rozporządzenie określa maksymalne stawki taksy notarialnej za czynności notarialne. Zasadniczo wynagrodzenie notariusza jest uzależnione od wartości przedmiotu czynności notarialnej, jednak dla wielu czynności wysokość taksy notarialnej została określona kwotowo.
Koszty aktu notarialnego ponosi zwykle kupujący /obdarowany.
Wypisy i odpisy
Oryginały aktów notarialnych podpisywane przez Strony i przez notariusza podczas czynności notarialnej zawsze pozostają w kancelarii notarialnej. Na notariuszu spoczywa obowiązek ich przechowywania przez okres 10 lat. W tym czasie Strony czynności lub inne osoby wskazane w akcie notarialnym mogą w dowolnym momencie zamówić dowolną ilość wypisów z danego aktu. Za przygotowanie wypisu notariusz pobiera opłatę wg obowiązującej stawki.
Po podpisaniu aktu notarialnego Strony umowy otrzymują z niego wypis/wypisy (ich ilość jest uzależniona od woli stron). Mają one moc prawną oryginału. Wypisy podpisywane są przez notariusza i opatrywane pieczęcią, a wypisy mające więcej niż jeden arkusz są ponumerowane, połączone, parafowane i spojone pieczęcią.
Poza wypisami dla stron umowy notariusz sporządza i przekazuje wypisy oraz odpisy do stosownych urzędów, w tym do:
Sądów,
Urzędu Skarbowego,
organów ewidencji gruntów i budynków,
spółdzielni mieszkaniowych,
innych urzędów właściwych dla danej sprawy (gmin, urzędu miasta, starostwa itp., w zależności od rodzaju czynności)
Koszty sporządzenia wypisów ponoszą Strony czynności notarialnej w kwocie 6 zł netto za każdą stronę wypisu.